Door een intensief bouwproject van projectontwikkelaars dreigt een belangrijk stuk groen en historisch erfgoed verloren te gaan aan Schaliëndak te Holsbeek-plein.

Situering

Het schepencollege van Holsbeek keurde onlangs twee projecten goed voor de verkaveling Schaliëndak te Holsbeek. Het eerst project omvat de gedeeltelijke afbraak en verbouwing van de hoevesite naar twee woningen en de bouw van acht appartementen langs de Leuvensebaan. Het tweede project omvat de bouw van twaalf woningen in de tuin van de hoeve langs de straat Schaliëndak.

De unieke 18de-eeuwse hoeve “Schaliëndak” met dwarsschuur en stallingen is opgenomen in de inventaris bouwkundig erfgoed. Deze fraaie vierkantshoeve met hoogstamboomgaard en aanliggend een prachtige kasseiweg is beeldbepalend langsheen de lintbebouwing van de Leuvensebaan. De site bekroond het weinige overgebleven erfgoed op Holsbeek-plein; één van de vijf woonkernen in Holsbeek.

Een groep bewoners van Holsbeek-plein hebben een beroepschrift ingediend bij de provincie Vlaams-Brabant. Zij hebben belang in deze zaak omdat zij bij  de realisatie van dit project, naast het verdwijnen van een belangrijk stuk groen en historisch erfgoed, geconfronteerd worden met een toename in mobiliteitsdruk. Holsbeek-Plein ligt ingekapseld tussen de autosnelweg E134 en natuurgebied Kesselberg, waardoor weinig uitwegen mogelijk zijn. Schaliëndak ligt pal aan het drukste kruispunt van Holsbeek-Plein. De infrastructuur is niet voorzien op zulke toename van verkeer, die alleen maar verder zal toenemen bij verdere ontwikkeling van onontgonnen gebied in de nabije omgeving.

Belangrijkste bezwaren

Het project wordt gekenmerkt door winstmaximalisatie voor de projectontwikkelaar en houdt onvoldoende rekening met de omgeving. Door de zeer hoge bouwdichtheid van dit project boeten de nieuwbouwwoningen in aan kwaliteit (2,2 tot 2,8 are per perceel). Holsbeek-plein is al sterk bebouwd en de bouwdruk neemt nog toe. Het project legt een hypotheek op toekomstige ontwikkelingen van het achterliggende gebied, waardoor de mobiliteitsproblemen op de Leuvensebaan en Pleinstraat alleen maar groter zullen worden. Zo wordt de in- en uitrit van de ondergrondse parkeergarage voorzien op het drukke kruispunt van de Pleinstraat en de Leuvensebaan. Er worden tevens veel te weinig parkeerplaatsen voorzien in het project, wat de parkeerdruk op de druk bereden Leuvensebaan zal doen toenemen.

Eén van de laatste groene ruimtes van Holsbeek-Plein wordt hier opgeofferd terwijl er vraag  is naar meer publiekelijk groen en speelruimte. Holsbeek-plein omvat meer dan 500 adressen, maar de ‘lokale speeltuin’ omvat slechts één speelhuisje met glijbaan.  Door het ontbreken van een doordachte, toekomstgerichte beleidsvisie wordt de ruimtelijke wanorde versterkt en wordt het belang van Schaliëndak miskend mede door de gedeeltelijke afbraak van de historische schuur en stallingen.

Toekomst

Met dit beroep wenst de buurt toch ook een aantal tekortkomingen aan te kaarten. Eerst en vooral moet deze site als één geheel beschouwd worden en zodoende moet er één duidelijk welomschreven bouwproject naar voren gebracht worden. Het integraal behoud van de historische hoeve, inclusief de dwarsschuur en de oorspronkelijke delen van de stallingen alsook een lagere bouwdichtheid op de achtergelegen tuin staan hier voorop. De lagere bouwdichtheid moet zorgen voor meer parkeerruimte en meer open ruimte, in te richten met waardevolle groene elementen en voldoende speelruimte. Bovendien zou ook een mobiliteitsstudie moeten voorafgaan aan dit project. Dit temeer daar één van de drie invalswegen in de nabije toekomst doorsneden gaat worden door de nieuwe fietssnelweg F25.

N-VA Holsbeek

Sabine Wyns, N-VA gemeenteraadslid stelt zich al langer vragen bij  het erfgoedbeleid van de gemeente. Holsbeek is onroerend erfgoedgemeente sinds maart 2017. De gemeente heeft  een voorbeeldfunctie op het vlak van duurzaam behoud en beheer van onroerend erfgoed maar vervult deze functie onvoldoende. Denken we maar aan de verkaveling van de historische site Hooghuis in Nieuwrode. Verder was de gemeente in 2018, niet geïnteresseerd om de erfgoedinventaris met behulp van het Agentschap Onroerend Erfgoed aan te vullen met tien nieuwe erfgoedobjecten. Bovendien is het nog altijd wachten op een onroerend erfgoedraad die zich moet uitspreken over dossiers met waardevol erfgoed.  Volgens Sabine Wyns ontbreekt het bij het huidig bestuur aan een degelijke visie op het lokale erfgoed. In de beslissingen en de plannen van het schepencollege wordt er amper rekening mee gehouden. Het resultaat is dat de herkenbaarheid en de identiteit van de gemeente stilaan verloren gaat. N-VA Holsbeek stelt zich hier toch vragen bij als je ziet hoe lichtzinnig een verkavelings- en sloopvergunning wordt verleend voor de oudste hoeve van Holsbeek-plein: Schaliëndak. Bovendien is er geen rekening gehouden met de buurt i.v.m. mobiliteit, bouwdichtheid en open groene ruimte. De gemeente Holsbeek gaat bovendien de komende jaren- in overleg met de inwoners en na een ruime inspraakronde- werk maken van een plan voor de bebouwing en invulling van de 5 dorpskernen van Holsbeek, waaronder Holsbeek-plein. In die context is het belangrijk om te bekijken waar verdichting wenselijk is, maar ook waar open ruimte te vrijwaren is omwille van de algemene woonkwaliteit. Wat deze beslissing tot een ad hoc beslissing maakt en niet in zijn totaliteit bekeken is wat betreft draagkracht rond deze site.

https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20200225_04863858