Na jaren stilstand: restauratie van kasteel van Rode Ridder kan eindelijk weer beginnen

De Vlaamse Regering heeft zopas het licht op groen gezet voor de toekenning van een meerjarenpremie voor de restauratie van de middeleeuwse waterburcht Horst. De premie moet beheerder Herita toelaten om de geplande restauratie van het kasteel van de Rode Ridder verder zetten.

Gisteren ondertekende minister-president Geert Bourgeois (N-VA) een meerjarenovereenkomst goed voor een premie van meer dan 2.922.025 euro voor de restauratie van het kasteel van Horst in Sint-Pieters-Rode. De Vlaamse Gemeenschap kocht in 2004 het domein met het kasteel van Horst dat het toenmalige Erfgoed Vlaanderen (nu Herita) al in erfpacht had. Architectenbureau Blockx uit Zichem won de architectenwedstrijd met hun concept “Stenen Spiegel”. De restauratie van het kasteel werd toen geraamd op 8,5 miljoen. In 2010 keurde Vlaams minister Geert Bourgeois een subsidie van 37.900 euro goed voor de restauratie van de linkervleugel naast de donjon. Nadien viel de restauratie stil bij gebrek aan middelen en het ontbreken van een beheersplan.

Dam rond kasteel

Er kwamen verschillende vooronderzoeken waarbij ook Monumentenwacht Vlaams-Brabant werd betrokken. In februari 2017 brokkelde een deel van de kasteelmuur af. Het probleem lag opnieuw bij een oude latrine. Even later bleek dat ook de funderingen – het kasteel staat grotendeels op houten palen – problematisch waren en werd het kasteel gesloten. En het kasteel van de Rode Ridder bleef dicht uit veiligheidsoverwegingen terwijl de stabiliteitsonderzoeken verder gingen.

Zo keurde de gemeente Holsbeek deze week nog een vergunning goed voor de aanleg van een damconstructie rond het kasteel. “Die dam is nodig om de fundering van het kasteel na te kijken en waar nodig te versterken. Het moet het later mogelijk maken stellingen te plaatsen met het oog op het onderhoud van het kasteel”, zegt burgemeester Hans Eyssen (CD&V)

Opnieuw open

Geert Bourgeois stelt dat in 2020 onderzocht wordt hoe de restauratieopties kunnen verfijnd worden. Het jaar daarop volgen dan de werken aan de brug met toegangspoort, de kaaimuur, het trappenhuis, de donjon met kapel en de ridderzaal. Die ruimten zouden na afloop van de werken weer toegankelijk zijn voor het publiek. In 2022 en 2023 komt de noordvleugel en de binnenkoer bod. Tijdens deze restauratiewerken wordt de site opengesteld voor het publiek door middel van werfbezoeken.

Bij Herita is dit positief nieuws. “We willen zo snel mogelijk de stabiliteitswerken klaar hebben. Ook de torenspits van de donjon wordt er afgehaald voor restauratie”, zegt Cloë Spruyt van Herita.

Sabine Wyns (voorzitter, gemeenteraadslid) en Lorin Parys (nationaal ondervoorzitter, Vlaamse parlementslid en gemeenteraadslid te Leuven) reageren alvast verheugd op het nieuws en zijn blij dat de toeristische trekpleister in ere wordt hersteld “een belangrijke eerste stap richting de restauratie van het kasteel van Horst is nu gezet”.

Bron: Het Nieuwsblad, Guido Govaerts, 24/05/2019.